Zelf pensioen opbouwen
Ben je zzp’er? Dan krijg je geen pensioen. Je moet je pensioen zelf opbouwen. Er zijn verschillende manieren waarop je dat kunt doen. Het kan ook zijn dat je in loondienst bent, maar dat er geen pensioen voor je is geregeld. Of dat dit pensioen eigenlijk te mager is. In dat geval kun je ook zelf pensioen opbouwen. Hoe doe je dat precies?
Op deze pagina:
)
Manieren om zelf pensioen op te bouwen
Je kunt ook zelf een pensioen opbouwen. Misschien wil je dat doen als een extra spaarpotje, maar het kan ook zijn dat je simpelweg het heft in eigen hand wilt nemen. Er zijn ruwweg vier manieren om geld te sparen voor je pensioen.
Zelf je pensioen bij elkaar sparen
Je kunt uiteraard zelf elke maand wat geld opzij zetten op een spaarrekening. Je spreekt met jezelf af, dat je er niet aankomt voordat je met pensioen bent. Het mooie van een spaarrekening is dat je er rente op krijgt. Het is niet veel, maar alle beetjes helpen. Elke keer dat je wat geld over hebt, zet je het in je spaarpot. Bedenk wel dat als je een maand overslaat, je uiteindelijk minder pensioen hebt.Het is dus belangrijk om gedisciplineerd te sparen. Bepaal een bedrag dat je maandelijks wilt missen voor je pensioen. Dat kun je doen door alvast te berekenen hoeveel geld je later in te komen wilt hebben. Online vind je ook allerlei rekentools daarvoor.Het voordeel van zelf een pensioen bij elkaar sparen, is dat het eenvoudig is en jij volledig de touwtjes in handen hebt. In tegenstelling tot bijvoorbeeld beleggen, is de kans dat je geld verliest, heel erg klein. Bovendien kun je er altijd bij als je het nodig hebt.Helaas heeft een pensioen bij elkaar sparen ook nadelen: het rendement op een spaarrekening is bijvoorbeeld laag. Daarnaast ga je vermogensbelasting over je spaarrekening betalen als je de grens van 57.000 euro passeert. Dan verlies je dus geld voor je pensioen aan de Belastingdienst. Omdat je bij het geld kan komen, kun je verleid worden om het geld voor iets anders dan je pensioen te gebruiken. Daardoor krijg je het later krapper.
Pensioen beleggen
Vaak genoeg hoor je op het internet financiële experts die het hebben over ‘je geld voor je laten werken’. Daarmee bedoelen ze meestal beleggen. Beleggen voor je pensioen is meestal een prima manier om wat extra geld op te bouwen voor later. Je kunt beleggen in aandelen, obligaties, beleggingsfondsen of vastgoed.Zomaar beginnen is geen goed idee. Je kunt het best een financieel adviseur inschakelen. Deze heeft verstand van de regels, de voordelen en de nadelen. Bovendien kan een financieel adviseur een advies geven dat specifiek bij jouw situatie past.Het voordeel van pensioenbeleggen tegenover sparen, is dat de rendementen op de lange termijn vaak (een stuk) hoger zijn. Daarnaast zijn er weinig fiscale regels waar je je aan moet houden. Dat geeft je meer vrijheid. Bovendien kun je je verleggingen verkopen als je snel geld nodig hebt.Is pensioen beleggen het gouden ei? Nee, zeker niet. Het is niet zeker dat je de winst eruit haalt die je voor ogen had. Beleggingen kunnen meer, maar ook minder waard worden. Daardoor kan het rendement lager uitvallen dan je had verwacht. Sterker: je kunt er zelfs geld op toe moeten leggen.Ook hier geldt dat het vermogen dat je opbouwt belastbaar is. Heb je meer dan 57.000 euro opgebouwd, dan betaal je daar vermogensbelasting in box 3 over. Een ander nadeel is dat je in de verleiding kunt komen je beleggingen te verkopen en het geld nu te gebruiken. Dan heb je dus minder (of niets) voor je oude dag.
Lijfrenteverzekering of banksparen
Veel mensen sparen hun pensioen bij elkaar door een geblokkeerde bankspaarrekening aan te maken en daar geld op te zetten. Het mooie daarvan is dat je niet bij bankrekening kunt tot je met pensioen gaat. Ideaal voor mensen die anders moeite zouden hebben om verleidingen te weerstaan.Een bankspaarrekening of een lijfrenteverzekering sluit je af bij een bank of bij een verzekeringsmaatschappij. Het principe is heel simpel: je betaalt een premie (inleg) en vanaf de AOW-leeftijd ontvang je elke maand een bedrag via een oudedagslijfrente of een bankspaarrekening.Je moet er wel rekening mee houden dat dit een financieel product is, en zelf ook geld kost. Vraag daarom altijd naar de kosten en naar het verschil tussen de totale premie die je tijdens je looptijd betaalt, en de verwachte opbrengst. Een financieel adviseur kan je hierbij helpen.Als het goed is, zie je elke maand je geld groeien. Je krijgt daardoor een goed beeld van wat je ongeveer opbouwt, en hoeveel geld er beschikbaar is na je pensioen. Voldoe je aan de belastingregels? Dan hoef je geen vermogensbelasting te betalen over het bedrag dat je opbouwt. Je betaalt pas belasting als je het bedrag krijgt uitgekeerd.In sommige gevallen is de premie ook aftrekbaar van de belasting. Bij een levenslange lijfrenteverzekering krijg je maandelijks een bedrag uitgekeerd, tot het moment dat je komt te overlijden. Bij een bankspaarrekening krijg je dat bedrag sowieso twintig jaar lang vanaf de AOW-leeftijd uitgekeerd.Het nadeel van een lijfrenteverzekering of banksparen, is dat je niet bij het geld kunt. Je kunt er echt pas over beschikken als je met pensioen gaat. Daarnaast gelden er wat lastigere belastingregels, die voor minder vrijheid zorgen.
Zelf pensioen opbouwen: hoeveel per maand?
Een vraag die we regelmatig voorbij zien komen, is: ‘Hoeveel moet je opzij zetten voor je pensioen?’ Een logische vraag, en ook een hele goede vraag. Het antwoord is helaas niet eenduidig. Het ligt er namelijk maar net aan hoe jouw financiële situatie op dit moment in elkaar steekt, en wat je later wilt bereiken.Allereerst is het goed om te weten wat je jaarruimte en reserveringsruimte zijn.Daarnaast is het goed om je verwachte uitgaven na je pensioen alvast op een rijtje te zetten. Zo kun je uitrekenen hoeveel geld je verwacht elk jaar te kort te komen. Je kunt de Pensioenschijf-van-vijf als rekenmiddel gebruiken. Je kunt dan ook uitrekenen hoeveel je maandelijks opzij moet zetten om het tekort op te vullen. Let hierbij op een aantal zaken, zoals:
1. Je gewenste pensioeninkomen per maand (netto);
Vanaf welke leeftijd je met pensioen wilt
Hoeveel jaar je verwacht met pensioen te zijn
Of je al pensioen opbouwt via werk of andere bronnen
Rendement op je beleggingen of spaargeld
Inflatie (optioneel)
Hoe graag we het ook zouden willen: je kunt niet zomaar de helft van je inkomen sparen voor je pensioen. We hebben immers allemaal andere kosten. Ga eerst na welk spaarbedrag in je budget past. Je kunt bijvoorbeeld persoonlijk budgetadvies aanvragen. We hebben ook een voorbeeld voor je.
Voorbeeld van iemand van 35 jaar
Stel je bent op dit moment 35 jaar en je wilt op je 67e met pensioen. Je hebt nog geen pensioen opgevouwd en het doel is om €1.000 netto per maand aan te vullen. De verwachting is dat je pensioen 20 jaar duurt, dus tot je 87e. We gaan uit van een rendement van 4% per jaar.
Rekenvoorbeeld
Als je 20 jaar lang €1000 netto per maand wilt, kom je op €240.000 in totaal. Omdat we met 4% rendement rekenen, is dit niet het volledige bedrag, omdat we rente-op-rente ook meenemen in de berekening. Als je met 4% rekent, heb je ongeveer €170.000 tot €180.000 nodig.
Maandelijks bedrag
Als we kijken naar de spaartijd tot aan het pensioen, dan hebben we het over 32 jaar. Als we uitgaan van 4% rendement, moet je ongeveer €225-€250 per maand opzijzetten. Als je ouder dan 35 bent, dan is dat bedrag - afhankelijk van je leeftijd - meer om hetzelfde te bereiken:
| Startleeftijd | Doelbedrag | Rendement | Inleg per maand |
|---|---|---|---|
| 25 | €180.000 | 4% | ± €140 |
| 35 | €180.000 | 4% | ± €240 |
| 45 | €180.000 | 4% | ± €410 |
| 55 | €180.000 | 4% | ± €950 |
Voor- en nadelen van zelf pensioen opbouwen
Veel mensen denken dat je alleen zelf pensioen op kunt bouwen als je een eigen onderneming hebt. Dat is een misverstand. Ook als je in loondienst bent, en de werkgever dus al je pensioen betaalt, kun je zelf nog een eigen pensioen regelen. Simpelweg om het later wat breder te hebben. Het kan ook zijn dat je werkgever überhaupt geen pensioenregeling aanbiedt, en je daar dus zelf voor moet zorgen.
De voordelen van zelf pensioen opbouwen
Het voordeel van zelf pensioen opbouwen is dat je alles zelf bepaalt. Zo bepaal je bijvoorbeeld bij wie je pensioen opbouwt. Wil je een duurzaam pensioen? Wil je aandacht voor beleggingen in groene groei? Hoeveel wil je eigenlijk inleggen, en wanneer zou je met pensioen willen gaan? Dat kun je allemaal zelf bepalen en aan de hand daarvan een geschikte aanbieder vinden.
Als je zelf je pensioen opbouwt, blijft je pensioenrekening altijd van jou - ook als je van baan verandert. Je werkzaamheden veranderen, maar je pensioen niet. Je geniet van allerlei belastingvoordelen, én je hebt een goed gevoel over later. Rust in het hoofd is zeker wat waard.
Bouw je zelf pensioen op naast wat je werkgever in de pot stopt, dan weet je zeker dat je later genoeg inkomen zult hebben. Het is een goed idee om nu tijd en geld te investeren, om het straks lekker rustig aan te kunnen doen.
Nadelen zelf pensioen opbouwen
Zelf pensioen opbouwen heeft ook enkele nadelen. Zo moet je bijvoorbeeld zelf op zoek gaan naar een betrouwbare pensioenaanbieder en moet je je verwittigen van de belastingregels. Die regels kunnen soms best ingewikkeld zijn. Dan heb je een financieel adviseur nodig. Helaas werken financieel adviseurs niet gratis, dus ook daar moet je dan in investeren.
Je pensioeninleg heeft ook een maximum. Over de inleg boven het maximum krijg je geen belastingvoordeel. Daarnaast kun je in de verleiding komen om het geld van je pensioen alvast uit te geven. Stopt de werkgever geld voor jou in de pot, dan kun je er hoe dan ook niet zelf bij.
Daarnaast is het goed je te bedenken dat je, zeker bij beleggingen, geld kunt kwijtraken. Beleggingen kunnen immers meer of minder waard worden. Onder meer spreiding van je portfolio zorgt ervoor dat je de risico’s minimaliseert, maar ze zijn er dus wel.
4 Tips voor zelf pensioen opbouwen
1. Onderhandelen voor een betere pensioenregeling
Ongeveer 1 op de 10 werknemers in Nederland krijgt geen aanvullend pensioen. En voor een hoop anderen geldt dat de pensioenregeling heel erg mager is. Een goed pensioen zou eigenlijk een recht voor elke werkende moeten zijn. Geldt ook voor jou dat je pensioen niet goed geregeld is, dan valt het aan te raden om het gesprek daar over aan te gaan met je werkgever.
Je kunt bij dat gesprek ook de hulp inschakelen van de Ondernemingsraad (OR), als je bij een grotere werkgever werkt. Werkt het bedrijf niet mee, dan kun je ook bij de Sociaal Economische Raad een melding daarvan maken.
2. Investeren in stenen
Geloof het of niet, maar het huis waar je nu in woont, kan ervoor zorgen dat je er later warmpjes bij zit. Als je huis meer waard is dan je hypotheekschuld, kun je overwegen om het huis te verkopen. Met het verkoopbedrag los je dan de hypotheek af, en wat overblijft, is voor jou. Misschien heb je dat geld nodig voor een nieuwe woonruimte, maar er blijft zeker geld over als je kiest voor een kleiner huis met lagere maandlasten, of als je gaat huren.
Het geld dat vrijkomt uit het huis, kun je gebruiken om je pensioeninkomen aan te vullen. Je kunt ook je overwaarde laten uitkeren zonder je huis te verkopen. Het voert te ver om dat uit te leggen, maar een financieel adviseur kan je daar zeker bij helpen.
3. Je uitgaven verlagen
Voor na je pensioen zijn er een paar handige tips om de verwachte uitgaven te verlagen. Dat kan bijvoorbeeld door nu al je hypotheek sneller af te lossen. Je hebt dan te maken met lagere maandlasten als je met pensioen gaat.
Het heeft ook zin om nu al te investeren in energiezuinige maatregelen. Dat zorgt ervoor dat je huis later meer waard is. Daarnaast zorgt het er ook voor dat je je energiekosten verlaagt. Daardoor betaal je straks minder aan de energiemaatschappij - geld wat je goed kunt gebruiken om eens écht te genieten van je oude dag.
4. Werken naast je pensioen
Het is hard, maar helaas hebben niet alle Nederlanders een goed pensioen. Ze hebben toch te weinig inkomen, zelfs met de AOW en hun pensioen gecombineerd. Mensen die hiermee te maken hebben, zullen moeten blijven werken tot na hun pensionering. Gelukkig zorgt dat er niet voor dat ze minder pensioen of minder AOW krijgen.
Wel is het zo dat je over het bedrag dat je verdient, nog inkomstenbelasting betaalt. Daarnaast zijn er natuurlijk ook veel Nederlanders die hun werk te leuk vinden om ermee te stoppen, en nog een paar dagen in de week bij hun oude werkgever aan de slag gaan.
Belastingvoordeel bij pensioenopbouw
Als je zelf pensioen gaat opbouwen, is het belangrijk om eerst te bekijken in welke pijler je pensioenvoorziening valt. Zo zijn er pensioenvoorzieningen die in box 1 vallen. Dat levert je een belastingvoordeel op, want dan is de inleg voor je pensioen aftrekbaar van jouw inkomen in box 1.
De tweede pijler gaat uit van je brutosalaris. In pijler drie leg je in vanuit je netto-inkomen. Het mooie van zelf pensioen opbouwen is dat je geld terugkrijgt van de Belastingdienst. Je betaalt namelijk eigenlijk te veel belasting. Om zo veel mogelijk te profiteren van de belastingregels is het handig als je goed weet hoe de jaar- en reserveringsruimte werkt.
Je inleg moet binnen de jaar- en reserveringsruimte vallen, wil je het kunnen aftrekken van je belasting. Voor zowel de eerste als de tweede pijler geldt dat je de belasting betaalt over de uitkering, zodra je de AOW-leeftijd hebt bereikt. Omdat je dan geen AOW-premie meer betaalt, zou dat in theorie gunstiger moeten zijn.Bouw je zelf je pensioen op, dan betaal je ook geen vermogensrendementsheffing. Dat is een extra belasting die je alleen betaalt over je vermogen in box 1. Maar dus niet over je pensioen, en dat kan aardig wat schelen op de langere termijn.
Je pensioenpot moet je echt alleen gebruiken voor je pensioen. Dat is de voorwaarde om fiscaal voordeel te mogen genieten. Om zeker te weten dat je het voor later gebruikt, is het een goed idee om je geld vast te laten zetten op een geblokkeerde rekening. Let op: als je er toch tussentijds aan wilt komen, betaal je naast de inkomstenbelasting ook nog 20% extra: de revisierente. Het is dus veel voordeliger om het geld mooi te laten staan tot je met pensioen gaat.